DIY Audio Türkiye Forum

[drhardware]

Çıkış transistörlerini ayrı bi PCB yapabilirsin.. Genelde öyle yaparlar. Bi kaç küçük tavsiye;
- Geri besleme kondansatörü her ne kadar orijinal uygulamada 10u görünse de bu rakam ciddi bas düşmesine yol açıyor. Tavsiyem 100u veya üstü kaliteli bir bipolar kullanman olacak. Ben 220u Nichicon Muse koydum yeşillerden...
-Bu transistörler için Vbe multiplier gereksizdir. Zaten üzerindeki diyotlar ve aradaki 200R trimpot o işe yarıyor. BD139a bağlı devreyi komple iptal edebilirsin. Ama TIP142/147 gibi bir çift kullanacaksan yerinde kalabilir.
- PSU bypass olarak (raillerden şasiye) en az entegre yakınlarına 470n ve transistörlerin yakınlarına 470u // 680n ayrıca iki rail arasına 470n eklemen gerekir.
Kolay gelsin.

[supernova]

Bu iki ayrı pcb çizme işi içime pek sinmemişti.geçenlerde çinlinn birine zorla ebay deki sitesine koydurttuğum pcb ler i almayı düşünüyorum.pcb ce seması bunlar fakat değerler yazmıyor.comapanent listesini istedim daha yoıllamadı yollayınca siprarişi verebilirim.pcb üzerinde altta en köşelerdeki kondansatörler biraz uzak gibi entegreye.genelde gördüğüm kartlarda bitmiş devrelerde bunlar daha yakın olurdu.pcb hakkında kabaca bişey söliyebilirmisiniz.?

[drhardware]

O büyükler çok önemli diil de, küçük bypasslar biraz uzak ve de küçük gibi geldi bana da.
Komponent değerlerini istersen nationalın 4702 veri yaprağından ister uygulama notundan da alabilirsin. Ya da benimkileri (SAP15 için olanları) uygulayabilirsin. Sonuçta geri besleme dirençleri kazancı belirliyor kendin de hesaplayabilirsin. Olmadı, yardımcı olurum merak etme.
Lakin bir sorun daha var ki o da midemi bulandırdı. Çinli 4702 yi soğutucuya uzak yapmış, buraya kadar iyi, ama sanırım yeterli uzaklıkta yapmamış ve araya başka bir soğutucu koyman çok zor! Özellikle de eğer +/-50v civarı besleme uygulayacaksan bu meret bir hayli fazla ısınıyor (güney köprüsü soğutucusuyla 70-75°C) Isındıkça da distorsiyonu artıyor bilgin olsun.
Bir diğer konu: Acaba bu PCB SAP için mi yoksa STD için mi yapılmış? İkisi arasında bir bacak bağlantısı kadar fark var!

[supernova]

O büyükler çok önemli diil de, küçük bypasslar biraz uzak ve de küçük gibi geldi bana da.
Komponent değerlerini istersen nationalın 4702 veri yaprağından ister uygulama notundan da alabilirsin. Ya da benimkileri (SAP15 için olanları) uygulayabilirsin. Sonuçta geri besleme dirençleri kazancı belirliyor kendin de hesaplayabilirsin. Olmadı, yardımcı olurum merak etme.
Lakin bir sorun daha var ki o da midemi bulandırdı. Çinli 4702 yi soğutucuya uzak yapmış, buraya kadar iyi, ama sanırım yeterli uzaklıkta yapmamış ve araya başka bir soğutucu koyman çok zor! Özellikle de eğer +/-50v civarı besleme uygulayacaksan bu meret bir hayli fazla ısınıyor (güney köprüsü soğutucusuyla 70-75°C) Isındıkça da distorsiyonu artıyor bilgin olsun.
Bir diğer konu: Acaba bu PCB SAP için mi yoksa STD için mi yapılmış? İkisi arasında bir bacak bağlantısı kadar fark var!

besleme mümkün olduğunca düşük olcak dr.rms100W hoparlörlerim olduğu için düşük voltajla çalıştırmayı düşünüyorum.mosfetlerin bağlantısını alt taraftan yapıp üst kısımdan da lm için iyi bir soğutucu koymak mümkün olur diye düşündüm.bacak bağlantısı farkınıda ben göremedim datasheetlere baktım fakat aynı gözüküyor yaw..

[drhardware]

İç taraftaki pinler farklı! SAP da emitör direncinin bağlı olduğu yere STD de direk emitör bağlı.. SAP daki direk emitör çıkışının bağlı olduğu bacaklar (N'de 4, P'de 2 ya da tam tersi) STD de kesik.. Sonuçta; eğer PCB SAP'a göre yapılmışsa ki öyle gibi duruyor, STD'de emitör çıkışı olan bacaklar SAP da direnç çıkışı olduğundan ve de SAPda opsiyonel dış direnç 4.bacaktan (veya 2) bağlandığından, STD'de direnç bağlaman gereken uçlarda aslında SAP ın dirençli çıkışları olduğundan PCB üzerinde değişiklik yapman gerekecek, yani kes yapıştır felan..
Sanırım karışık oldu biraz.. Ama hem SAPın hem de STDnin pdf leri elindeyse karşılaştırdığında ne demek istediğimi anlarsın..
Sonuçta fiyatları aynıysa ve bulabiliyosan ve ayrıca bu PCB yi almaya niyetliysen STD yerine SAP15 veya 16 aldığında sorun çözülür.

[drhardware]

Ayrıca şimdi dikkatimi çekti ki, bu PCB kesinlikle SAP için ve STD ye eklemen gereken emitör direnci için HİÇ YER YOK! Yani ya SAP kullanacan, ya STD kullanıp ilk kısa devrede STD leri eline alma riskini göğüsleyecen.. Diğer yandan, SAP ların on-board direncine de fazla güvenme derim..
Yani durum qelek!

[supernova]

Ayrıca şimdi dikkatimi çekti ki, bu PCB kesinlikle SAP için ve STD ye eklemen gereken emitör direnci için HİÇ YER YOK! Yani ya SAP kullanacan, ya STD kullanıp ilk kısa devrede STD leri eline alma riskini göğüsleyecen.. Diğer yandan, SAP ların on-board direncine de fazla güvenme derim..
Yani durum qelek!

Vazgeçtim std den filan.biraz bekliyeyim lateral mosfeti inceleyeyim.transistor tecrübesini senden bekliyoruz ozamn dr bu pcb ye ebayde bakarken fixxxer ın bizamnlar bahsettiği marantz hdam preamfinin kitinide yapmış çinliler.17$ öylesine teklif yaptım bende görünce.23$ kapanmış

[drhardware]

Biliyorum o kitleri.. Bi ara ben de heveslenmiştim almaya, lakin benim hatırladığım 45$ felandı. Demek ucuzlamış..
Neyse, benim darlington işi biraz uzayacak sanırım. İsmi lazım olmayan biri arkasını lehim kaplarken karartmış güzelim PCB yi. Canım sıkıldı şimdilik askıya aldım. Lakin Erhan TIP142/147 yle bi çalışma yapıyor. Hatta yapmıyor bitti! Soğutucuya delik delmeye felan uğraşıyodu bu aralar. Bitince ondan alırız artık izlenimleri.
Benim MOSFET işine gelince, sanırım BJT nin de çok farklı bi sesi olmayacaktır. Şu an elimde mukayese edilebilecek bi ampli yok gerçi ama ben hayatımdan memnunum. Tek derdi PSU felan derken epey yer kaplayıp can sıkması. İstersen PCB yi elden geçirip yayınlayayım. Ha bu arada, 2SK1058 kullanmana gerek yok, IRFP240 ve 9240 la da yakın sonuçlar alınmış, tabi aynı THD düzeyi elde edilememiş ama en azından bias benimki gibi 115mA yerine 40mA de en iyiye yakın sonuçları almış nasyonel ekibi. Bacak bağlantılarına dikkat etmedim ama aynıysa direk benim PCB yi kullanabilirsin.
Kolay gelsin.

[supernova]

PCb çok iyi olur açıkcası.mosfet ve ırf bağlantılarını ben incelerim.söyle bir durumda var ayrıca daha öncede bahsetttiğim gibi benim class a olarak çalıştırma gibi bir düşüncem var devreyi herahangi bir sorun olurmu..?ayrıca bir değişiklik yapmaya gerek varmıdır devrede?ayrıca bias akımı artırdıkca daha iyi sonuç alınması gerekmiyormu?yani A class ada bu şekilde ayarlanmıyormuydu??

[drhardware]

Yok tam olarak öyle değil.. Esasen Class A şartlarına yaklaşıldıkça crossover distorsiyonu azaldığı için THD de dolaylı olarak azalmış olur. Ancak National'ın (AN1645) ilgili uygulama notuna da bakacak olursan belli bir bias seviyesinden sonra THD de belirgin bir azalış gözlenmemiş. Bu uygulama notunda MOSFET bazında en optimum bias miktarları verimiş.Ve bu miktar 2SK/2SJ için 115mA iken IRFP çifti için 40mA olarak kalmış.
Class A tamamen sesin naturelliğiyle alakalı bir konu. Crossoverin ve dolayısıyla crossover distorsiyonunun olmadığı bir sound canlı performansa daha yakın oluyor. Doğal olarak bunun daha az THD miktarıyla da ilgisi var ama kısaca olay şu, Class B çalışma şartlarında sinyalin (+) alternansı ile (-) alternansı ayrı ayrı transistörlerde işlendiğinden doğal olarak aralarında bir "kişilik" farkı oluşuyor. Sanki biri bir topun kuzey yarım küresi diğeri de güney yarım küresi gibi. Aslında aynı şeyler ama işleniş fazları farklı olduğundan aralarında "time shifting" olarak tanımlanabilecek (tamamen benim fikrim) bir nüans farkı var.. Toplam siynal %50 + ve %50 - sinyallerden oluştuğuna göre bu da sinyalin yarısının bu nüans bakımından farklılaştığı manasına geliyor. Buraya kadar olan işin duysal zevk ya da "audio taste" kısmıydı ve oldukça tartışmaya açık bir konu olduğu aşikar doğrusu.
İşin fiziksel gerçekleri ise bundan sonra;
Class A nın daha "natural" olduğunu anlayabilmek için, şu sanal anektoda bir göz atalım. Örneğimiz gitar telleriyle alakalı ve varsayalım ki bu gitar telleri çok pahalı, ağır ve çevreye çok zararlı şeyler.. Şimdi nasıl çalıştıklarını hatırlayalım: titreşim esnasında yukarı doğru hareket ederken (+) yönde aşağı doğru hareket ederken ise (-) yönde alternans yaratırlar (ya da tam tersi) doğru mu? Diyelim ki daha ucuz ve daha hafif ya da ve belki de daha ekolojik bir tel çeşidi bulundu ama küçük bir kusuru var bu tellerin: tek yöne hareket edebiliyorlar.. Garip... Ama öyle olduklarını varsayalım. Doğal olarak gitar üreticileri iki yönlü salınımı elde etmek için bu tellerden birbirinin zıddı yönde iki adedini birleştirip tek telmiş gibi monte edecekler böylece de tam salınımı yani tam gitar sesini elde etmeye çalışacaklardır. Belki de mükemmel biçimde uyum göstereceklerdir ve hiç bir ek gürültü patırtı vs.. yaratmadan çalışacaktır bu teller. Ama sence tek bir gitar teli ile aynı tınıyı vermeleri olası mı? Değil! Çünkü fiziksel olarak tam olması gereken bir olayı ikiye bölmüş olduk! Çok ciddi çalışmalar ve araştırmalar yaparak en mükemmel tel çiftini dahi bulsak ve bunu teknik analizlerle, ölçümlerle vs ispat etsek dahi hassas kulaklar farkı algılayacaktır.
İşte Class A ile Class B arasındaki fark bu kadar ciddidir.. Class AB ise bu ikisinin arasındadır. Yani Class A kadar pahalı, ağır ve çevreye zararlı değildir ama Class B kadar da esneklikten uzak mota-mot aç kapa çalışmaz. Örneğimize ugun olarak diyelim ki üst üste yapıştırılmış tellerden her biri bir miktar diğerinin alanına kadar esneyebiliyor onunla birlikte! İşte Class AB budur. Bias miktarı işte bu bir telin diğer telin alanına ne kadar girebildiği ile alakalı bir konu. Ne kadar fazla girebiliyorsa o kadar doğala yakın tını verir ve o kadar Class A ya yakın olur. Varsayalım ki her iki tel de diğerinin varsayımsal ölü noktalarına kadar hareket edbiliyorlar... Bu durumda iki telle Class A yaratmış oluruz. Yani Push Pull Class A...
Yoruldum..