DIY Audio Türkiye Forum

[hoparlör]

Uzun zamandır, yaklaşık iki yıldır bir yılan hikayesine dönen kabinlerimin nihayet ses çıkarmasını kutluyorum. Elimin altında bir marangozhabe olmasına rağmen marangozları yakalayaıp çalıştıramamaktan kaynaklanan gecikmelerden sonra nihayet ben kendimi marangoz ilan ettim ve bitirdim. Ama sadece marangoz değil alüminyumcu gibi şapkaları da öğrenmek durumunda kaldım. Bu kabinler test amaçlı tasarlanmışlardı, imal edilmeleri gerçekten uzun testler ve denemeler gerektirdi. Halen de devam ediyor. Aktif filtre ile üç yollu olarak veya iki yollu mid-tiz pasif filtre ile çalışacak şekilde düşünmüştüm. Önemli olan kabin yapma tekniklerini test etmek idi. Dolayısıyla bu tasarımı yapılmış, test edilmiş ve başarılı bir deneme olarak burada sergilemiyorum. Henüz sonuçları tam alınmamıştır, ve işi de bitmemiştir. Görüntü açısından iyi zımpara, macun ve boya/kaplama ihtiyacı vardır. Kenarlar yuvarlatılmamıştır, amaç ses tekniklerini denemektir, hatta bu tasarımı bir transmission-line versiyonuna çevirmek de plan dahilindedir. Cıvata seçimi ve kullanımı bile başlıbaşına bir konu haline geldiğinden zaman içindeki gelişimini zaman buldukça fotoğraflayacağım. Eğer gerçekten iyi bir kabin nasıl hesaplar yaparım derseniz bakmanız gereken yer burasıdır : makaleleriniz/bir-hoparlorun-dogusu-t792.html

Buradaki tasarım, tasarımdan hesaba gitmeyi hedeflemiştir, sonucu meçhuldür

[Amatör]

Tebrik ederim.Gerçekten profesyonel bir çalışma olmuş.Uzun zaman önce bir hevesle yapmış olduğum 4 plaka mdf nin birleşmesinden oluşan KUTU yu hatırlıyorumda,o kötü sesleri bile dinlemekten zevk alırdım.Liseden sonra kendin yap işlerine ilgim bu KUTU ile başlamış pek uzun sürmeden sonlanmıştı taki bu site ile karşılaşana kadar.Tekrar tebrik ederim,çok değerli bir kaynak ve örnek oluşturuyorsunuz.Darısı bizim başımıza.

[e_cag]

Pardon, nick'iniz Hoparlör'dü, değil mi?

Canımız çekti valla. Neyse ki engelleyen bin faktör var da kolları sıvamıyorum bu işe. En basit kutuyu yapmanın bile ne kadar güç olduğunu tecrübe ettikten sonra bunlara sadece yutkunarak bakıyorum. Dileriz fırsatınız olur da gelişmeleri takip edriz buradan. İlk fotoğraftaki diğer bebeklerle de tanışmak isteriz bu arada.

[scarab]

gerçekten çok güzel gözüküyor temiz bir iş çıkarmışsınız hiç vida göremiyorum tamamını tutkallamı yaptınız?

[hoparlör]

İltifatlarınız için teşekkürler. Bu işin erbabına değil de genele hitap eden şekilde açıklamaya çalışayım.

Aslında marangoza verip yaptırabileceğiniz ya da malzemeyi kestirip kendinizin yapabileceği uygulamalar bunlar. Ancak malzeme ve alet bilgisi/tecrübesi asıl zamanı alan kısım. Son iki yıldır elimin altında profesyonel bir marangozhane varken ancak bitirdim bunları, daha büyük versiyonları da marangozhanede yatıyor. Üstelik mahalle marangozu değil masif ve alüminyum ile oldukça kaliteli işler yapabilen bir marangozhane. Mahalle marangozu derken kimseye laf söylemiyorum, ancak mutfak dolabı, doğrama vb. işlerden ziyade daha fazla işçilik ve farklı malzemelerden üretim yapabilen geniş ekipmana sahip anlamında kullandım. Ancak marangozları bulabilmek, onlar olduğunda da benim zamanımın olup iş yaptırabilmek neredeyse imkansız hale gelebiliyor. Dolayısıyla kendi becerilerimi artırmalıydım.

Gene de bu tasarımların evde yapılabilmesini hedefledim, kullandığım ev tipi aletlerle profesyonel aletleri karşılaştırdım. Hatta eve ciddi yatırım da yaptım. Amacımda tasarımdan prototipe hızlı bir geçiş yapmaktı. Bir yanda yerli yabancı ahşap işleri konusunda okudum, soruşturdum, perşembe pazarında ve atölyelerde ciddi zaman harcadım. Kısacası biraz abarttım, ama çok da sevdiğim bir işi daha bilinçli yapmaya gayret ettim. Kullanılan vida, somun ve cıvatalar için üreticilerine gittim.

Ama asıl yabancı DIY siteleri ya da kişisel sitelerdeki kabin üretme fotoğraflarına iyi baktım. Hatırlıyorum da t-nut nedir diye dolanırken ah bunun adı ahşap somunuymuş diye bir katalog da görmüştüm. Halen yurtdışında olup da memlekette bulunmayan ya da zor bulunan malzemeler var. Bauhaus gibi yerler bu açıdan biraz pahalı ama işi gören yerler.

Bir de 70TL fiyatla satılan el frezesinin ya da 30TL'ye satılan el matkabının pek de matah olmadığını gördüm. Açıkcası bu tür aletleri düzgün markalardan almak en iyisi, ama bir kere kullanırım sonra bir daha belki bakarım derseniz iş görebilir. Bunun dışında ahşap kesme, delme, yapıştırma konusunda teknikleri kendinizin bulması gerekiyor. En iyisi de bu konudaki amatör siteleri gezmek.

Bu kabinlerde profesyonel ahşap tutkalı kullanıldı. Henkel'in üretimi, dolduğu zaman çok sert bir plastik halini alıyor ve bırakmıyor. Örneğin mdf kullanıyorsanız üst plakalarını koparıyor ama yapıştığı alanı ayıramıyorsunuz. Öyleki maket bıçağı bile kesmiyor. Ancak yapıştırmada tutkaldan ziyade özellikle işkence gibi sıkıştırma aletlerine yatırım yapmak durumundasınız. Neyle yapıştırırsanız yapıştırın çok iyi hatta kalıplı olarak sıkıştırma yapmazsanız plakalar kayıyor. Bu yüzden tavsiyem kavela veya vida ile sabitleyerek sıkıştırma yapmanız. Bizim kabinde iç parçalarda basınçlı tabanca ile çivi çakıldı. Dış plakalarda ise sadece tutkal kullanıldı. Dediğim gibi bu bir test kabini, sonuçta iyice yapıştı ama milimlik kaymalar var. Bunlar zımpara ve planya ile düzleştiriliyor, aslında soru yok ama evde yapacaklar için planya zor bir iş, fazla da zımpara işi çıkarmamak lazım. Bir de mdf planyada plaka plaka ayrılabiliyor.

Ayrıca iki yıla yayılan bir sürede ortamdaki nem ve sıcaklık ile mdf'nin şekil değiştirebildiğini, dolayısıyla kabini en fazla bir hafta içinde tamamlayıp sonradan oynamaları engellemek için iç ve dış destekler kullanmak gerekli. Benim bu gibi sorunlarda düzeltecek ekipmana ulaşma şansım olduğu için test edebildim, ama evde bunlarla uğraşılmaz.

[miriel]

Sonunda hazine gözler önünde!
Bunca birikimin kaynağı bu odadaymış demek, gözüm 10 civarı kabin görüyor. 4-6 civarı dıy gibi, yani ben 2 taneye yaklaşık 1 senemi verdiğime göre sizinkiler 2 sene ise kısa sayılabilecek bir zamanda imal edilmiş hocam:)
Gerçekten doğru birşeyler yapıp doğru sonuç almak için büyük zaman ve emek harcamak gerekiyor. Malzeme arastırması,temini,tasarımı,montajı,ergonomisi,ekonomisi,görselliği....... bunları saymak bile vakit alıyor.
Bu arada t-nut'ı bende sizden öğrendim, iyki vardınız yoluma ışık oldunuz.Bu resimdeki ilgilerin %99 undan bende faydalandım gerçekten.(Hiçbirşey %100 olmaz mantığı ile).
Hocam çalışmalarınızda başarılar, bu işe gönül verdik çok 2 seneler daha buralardayız

[hoparlör]

Sırada daha çok tasarım var, bu kabinler test işlemlerini tamamladılar. Ama bir yanlış anlamayı düzelteyim, resimdeki bütün kabinleri ben yapmadım. Beyaz baslı olanlar Akai'nin eski bir iki yollu tasarımı, tek kondansatörden oluşan filtresi ile oldukça ucuz bir kabin. Ancak eski lambalı "sound" yakalamak için birebir, zaten Class A için elimde tutuyorum, RAS10 ile çok güzel bir sesi vardı. Bir arkadaşımın babasından kalma, arka bağlantıları yoktu, doğrudan kablo çıkıyordu. Ben de içinin sönümleme malzemesini ve bağlantı mekanizmasını yeniledim, kimselere de veremedim

Sonra bir çift Pioneer CS595 var, bas hoparlörü senin kullandığından, tanıdık gelecektir. Bu da kuzenden geldi, bakımı yapıldı, durumu iyi, aslında satmam lazım. Ve bir de arkada duran Jamo Digital 70 var, amcamdan geldi, ofisinden çıkma, bakımını yaptım, oldukça dengeli bir sesi var ve adam gibi de bir pasif filtresi.

Kısacası hepsinde emeğim var ama sadece dört çift kendi yapımım, başka yaptıklarım burada değil. En son küçük siyahları düzenlemiştim, Bots marka ve sesine inanamamıştım. Bir ara pasif filtre yapacağım ve onları da tamamlayacağım. Bir de burada görünmeyen ve Vas ölçümleri için çeşitli boylarda tek yapılmış kabinler var. Bunlar kabinsiz depolanan hoparlörlerin dışında ortada dolaşan kutucuklar. Bir de marangozhanede duranlar var, onlar başka. Mayıs ayında en az iki çift daha var sırada, bir yandan da ölçüm ortamımı iyileştirmeye çalışıyorum. Artık sığmıyorum da ne yaparım bilemiyorum.

Neyse, bu kabinlerde oldukça yoğun freze kullandım. Özellikle bas hoparlörünün oturduğu deliğin kenarlarını freze ile yuvarlattım, böylece sivri kenar fenomeninden kurtarmış olduk. Aslında baslar için çok elzem değildi, ancak hoparlörün nefes almasını kolaylaştırdığından test kabininde denemeyeceksem nerede denerim deyip yaptım. Memnun da oldum. Mid'ler gömülünce mdf kalınlığı azaldığından yapmama gerek kalmadı, ama özellikle midler ya da çüçük çaplı mid bas hoparlörleri için yapmak gerekir.

[hoparlör]

Kutunun dışı iyi güzel de içi nasıl peki?

Aslında çok fikirli bir tasarım, adı üzerinde test kabini ve deneme yapmaya elverişli bir yapısı olması lazımdı.

İçinde halen ince işler var, örneğin kapak olarak kullandığın yan panelin akustik süngerle kaplanması gibi. Şimdilik kabin içine koyduğum bolca elyaf durumu kurtarıyor.

[hoparlör]

Biraz daha öncesine gidersek iç yapı ve deneme ortamları daha net görülebilir. Şu anda ses bu haliyle oturdu gibi, ancak asıl denemelerim devam edecek, özellikle bas seslerin hoparlöre göre küçük olan kabin yapısına uyum sağlaması gibi değişiklikler.

[miriel]

Alttaki midbasın altında ölü bir hacim kalmış dikkatimi çekti. Kabin boyunu kısaltıp ölü hacim yararlı hacme çevrilebilirdi aslında. Ağırlıktan kazanç olurdu. Kabin bayağı iskeletli gerçekten. Yapısı, desteklenmesi özenle yapılmış. Bass hoparlörünün bölmesi 2 katlı mdf ile bölünmüş ve arka bölüme bir delikle hacmi arttırılmış. Titreşimleri azaltmak için 2 kat kullanıldı heralde hocam? Birde yuvarlak yerine daha geniş ve kare bir delik olsa ek hacimden daha etkin yararlanmayı sağlamazmıydı ? Düşüncelerinizi merak ediyorum gerçekten enteresan bir kabin olmuş. Çıkardığı sesi dinlemek isterdim.

Birde bu elyafların uygulamalardaki yoğunluğu nekadar olması gerekir diye bir kaynağımız olsa çok hoş olurdu. Katlayarak veya karmaşık koyma ile arada çok yoğunluk farkı oluyor.